تاریخچه

در ابتدا به HDMI می‌پردازیم. این کلمه مخفف High Definition Multimedia Interface است که به معنای (رابط چندرسانه‌ای کیفیت بالا) در زبان مادری ما خواهد بود. تقریبا 18 سال پیش غول‌های تکنولوژی و دنیای الکترونیک مانند «شرکت‌های هیتاچی، پاناسونیک، فیلیپس، سیلیکون ایمیج، سونی و توشیبا» به سراغ استفاده از این پورت رفتند. اگر بخواهیم در حال حاضر از HDMI بگوییم، باید اعلام کنیم که این پورت تحت لیسانس سیلیکون ایمیج است که در تمامی وسایل گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. تمامی شرکت‌های فناوری و تکنولوژی باید در قبال استفاده از آن، هزینه‌ای را به این شرکت بپردازند تا اجازه استفاده را دریافت کنند. مشخصات پورت و استاندارد هم توسط سیلیکون ایمیج به‌روز می‌شود.

حالا به سراغ DisplayPort می‌رویم که عمر کمتری نسبت به HDMI دارد. در روز اول این پورت تحت نظر استانداردهای الکترونیکی ویدئو یا VESA ساخته شد و هنوز هم توسط همین اتحادیه نظارت می‌شود. این اتحادیه از کمپانی‌های بزرگی مانند« AMD و ZIPS» تشکیل شده است.

در سال 2006 بود که این پورت برای جایگزینی پورت‌های آنالوگ که به ‌آن‌ها VGA یا Video Graphic Array می‌گفتند، به دنیا معرفی شد. این پورت تنها جایگزین VGA نشد بلکه DVI یا Digital Video Interface نیز که به‌معنی رابط ویدیویی دیجیتال است با معرفی دیسپلی‌پورت از رده خارج شد و کنار رفت. این دو پورت معرفی شده تنها برای کامپیوترها طراحی شده بود. اما دیسپلی‌پورت یک استاندارد کاملا رایگان است که البته در زمان معرفی توانایی مقابله با استاندارد چهار ساله‌ی HDMI را نداشت.

نکته جالبی که باید به آن توجه کنید این است که در انجمن توسعه‌ی HDMI، از بین 6 کمپانی نام برده شده، دو کمپانی هیتاچی و فیلیپس عضو اتحادیه ی VESA نیستند. این یعنی در انجمن دیسپلی‌پورت حضور ندارند.

کابل‌ها و اتصالات

یک نکته مهم در رابطه با کابل‌های HDMI این است که مواد تشکیل دهنده کابل مشخص نشده است. ساده‌تر بخواهیم بگوییم از انواع کابل‌ها برای این تکنولوژی می‌توان استفاده کرد، چرا که مشخصات این استاندارد تنها تعداد سیم‌ها و اتصال‌های پین را در بخش الگوی ساخت مشخص می‌کند. این یعنی اینکه با سیم‌های به‌هم‌تابیده یا پیچیده به دورهم ساخته خواهد شد و پوششی کلی خواهند داشت. برای انتقال سیگنال‌های HDMI می‌توان از کابل‌های CAT5 یا CAT6 استفاده کرد. حتی کابل‌های فیبرنوری هم امکان انتقال سیگنال‌ها را خواهند داشت.

در حال حاظر در دنیا لوگو HDMI بر روی سه استاندارد پهنای باند استفاده می‌شود که هر کدام یک نسخه‌ی جانبی دارای قابلیت انتقال اترنت هم دارند.

• کابل Standard HDMI: این نسخه از کابل HDMI پهنای باندی برای انتقال ویدیو در رزولوشن‌های 720p و 1080p داراست، نسخه‌ی اترنت توانایی انتقال سیگنال تا سرعت ۱۰۰ مگابیت‌برثانیه را دارد.
• کابل High Speed HDMI: این کابل‌ها توانایی انتقال ویدئو تا رزولوشن 2160p یا همان 4K یا 4K UHD را دارند، اما محدود به نرخ نوسازی ۲۴ هرتز می‌شوند. نسخه‌ی اترنت نیز سرعت ۱۰۰ مگابیت‌برثانیه دارد.
• کابل UltraHigh Speed HDMI: در نسخه اولترا شاهد حداکثر سرعت 48 گیگابیت‌برثانیه هستیم که طبق استاندارد HDMI 2.1 و برای انتقال محتوای 8K یا 8K UHD کافی خواهد بود. سرعت نسخه‌ی اترنت اولترا نیز مانند نسخه قبلی این فناوری، همان ۱۰۰ مگابیت‌برثانیه خواهد بود.

کابل‌ دیسپلی‌پورت بر خلاف HDMI پیچیدگی کمتری دارد. اگر بخواهیم دقیق این کابل را توضیح دهیم باید بگوییم که این استاندارد تنها در ابعاد پنج متری ساده است که دو کانکتور فول و مینی در آن وجود دارد. البته در دیسپلی‌پورت هم مانند HDMI شاهد انواع گوناگون با سطوح مجوز متفاوت طبق فهرست پایین هستیم:

• کابل RBR DisplayPort: سرعت انتقال اطلاعات این کابل 48.6 گیگابیت‌برثانیه است که براساس استاندارد DisplayPort 1.0 ارائه می‌شود و نام آن مخفف کلمه Reduced Bit Rate است.
• کابل Standard DisplayPort: کابل مخصوص HBR یا High Bit Rate که سرعت ۱۰/۸ گیگابیت‌برثانیه را برای HBR و ۲۱/۶ گیگابیت‌برثانیه را برای HBR2 ارائه می‌کند.
• کابل DP8K: این کابل با سرعت ۳۲/۴ گیگابیت‌برثانیه ارائه می‌شود که براساس استاندارد DisplayPort 1.3 خواهد بود البته برای UHBR 10 نیز سرعت ۴۰ گیگابیت‌برثانیه را طبق استاندارد DisplayPort 2.0 ارائه می‌کند.

مقایسه پهنای باند HDMI و دیسپلی‌پورت

تکنولوژی HDMI آخرین نسخه‌ای را که معرفی کرده نسخه 2.1 است که توانایی پشتیبانی از بیت‌ریت تا ۴۸ گیگابیت‌برثانیه را دارا می‌باشد. استاندارد جدید دیسپلی‌پورت نسخه‌ی 2.0 است که ظرفیت پشتیبانی از آن ۸۰ گیگابیت‌برثانیه برثانیه است که بسیار افزایشی بوده نشبت به نسخه قبلی خود. در دستگاه‌هایی که این روزها در بازار یافت می‌شود دیسپلی‌پورت 2.0 و HDMI 2.1 را زیاد مشاهده نمی‌شود. برای مثال به تلویزیون‌های جدیدی 8K از شرکت سامسونگ اشاره می‌کنیم که از پهنای باند ویدیویی بیشتر با HDMI 2.1 بهره می‌برند و فقط این سری از تی‌وی‌ها از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند، البته به این نکته نیز توجه کنید که این تلوزیزیون‌ها از eARC برای انتقال صدا پشتیبانی نمی‌کنند.

در تصویر بالا سرعت‌های مربوط به HDMI را می‌بینید که در سال گذشته پهنای باند تحت پوشش خود را تا چه اندازه افزایش دادند و در تصویر پایین نیز سرعت افزایش یافته دیسپلی‌پورت را تماشا می‌کنید.

در پایان این بخش باید بگوییم که این دو استاندارد از لحاظ کارکرد و کاربردها بسیار شبیه به یکدیگر هستند و حتی در برخی از جاها به آن صنعت تعارفی نیز به آن‌ها می‌گویند، چرا که تفاوتی در میان‌ آن‌ها دیده نمی‌شود.

حالا در پایان این سوال برای ما به وجود می‌آید که از کدام استاندارد باید استفاده کنیم؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که همان‌طور که در بالا به آن اشاره شد؛ تقریبا هیچ تفاوتی در روند کاری که میان HDMI و DisplayPort انجام‌ می‌شود، وجود ندارد؛ اما ویژگی‌هایی به مانند Audio Return Channel (ARC) که در HDMI وجود دارد کاربران زیادی را به این سمت سوق می‌دهد تا از این استاندارد استفاده کنند. از دیگر قابلیت‌هایی که HDMI مورد توجه قرار می‌گیرد قابلیت اتصال به چند مانیتور است، یعنی با استفاده از این استاندارد شما می‌توانید همزمان چندیدن مانیتور را با تصویر خروجی به نمایش بگذارید. اما بسیاری از گیمرها به دلیل رزولوشن بالای استاندارد DisplayPort این پورت را گزینه طلایی معرفی می‌کنند.